Προστατευομενη Ονομασια Προελευσης
Βορείου Ελλάδος
Η ένδειξη Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης (ΠΟΠ) σε μία ετικέτα, σύμφωνα με την νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σημαίνει ότι το κρασί αυτό προέρχεται από νομοθετικά οριοθετημένη αμπελουργική ζώνη με συγκεκριμένο τοπωνύμιο, παράγεται από τις ποικιλίες που ορίζει ο νόμος για τη ζώνη αυτή, οινοποιείται με τον παραδοσιακό τρόπο της περιοχής και έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.
Μόνον το τοπωνύμιο μιας περιοχής, το οποίο αποτελεί Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως εμπορική επωνυμία ενός προϊόντος. Τα κρασιά με ένδειξη ΠΟΠ έχουν τυπικότητα και χαρακτήρα, που παραπέμπουν με σαφήνεια στην περιοχή καταγωγής τους.
Ζωνες ΠΟΠ
Στον αμπελώνα της Βορείου Ελλάδος έχουν οριοθετηθεί 6 Ζώνες ΠΟΠ
ΠΟΠ Αμύνταιο
Η Ζώνη ΠΟΠ Αμύνταιο βρίσκεται στη Δυτική Μακεδονία, στην περιοχή του Αμυνταίου, γύρω από τη λίμνη Βεγορίτιδα.
Η αμπελουργική ζώνη παραγωγής οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης αναγνωρίστηκε το 1972. Εκτείνεται στην περιοχή του οροπεδίου του Αμυνταίου, μεταξύ των λιμνών Βεγορίτιδα και Πετρών, σε υψόμετρο 570-750μ., καταλαμβάνει 5.500 περίπου στρέμματα αμπελώνων και περιλαμβάνει τις κοινότητες Αγ. Παντελεήμονα, Βεγόρας, Λακκιάς, Κλειδίου, Πετρών, Αντιγόνου, Μανιακίου, Ξινού Νερού, Φανού, Πεδινού, Αετού, Ροδώνος, Αγραπιδιών, Αναργύρων και Βαρυκού του νομού Φλώρινας.
Το κλίμα είναι σχεδόν ηπειρωτικό, με χαμηλές θερμοκρασίες και σημαντικές χιονοπτώσεις το χειμώνα, ενώ το καλοκαίρι υπάρχουν με αρκετά μεγάλη συχνότητα βόρειοι άνεμοι.
Η κύρια ποικιλία της περιοχής είναι το Ξινόμαυρο και με βάση την ποικιλία αυτή αναγνωρίζονται ως Ο.Π.Α.Π. Αμυνταίου οι εξής τύποι οίνων:
– Ερυθρός και ροζέ, ξηρός, ημίξηρος και ημίγλυκος
– Ροζέ φυσικώς αφρώδης, ξηρός και ημίγλυκος.
ΠΟΠ Γουμένισσα
Η ζώνη ΠΟΠ Γουμένισσα βρίσκεται στους πρόποδες του Πάικου, γύρω από την πόλη της Γουμένισσας.
Η αμπελουργική ζώνη παραγωγής ερυθρών ξηρών οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης αναγνωρίστηκε το 1979. Περιλαμβάνει το δήμο Γουμένισσας, και τις κοινότητες Φιλυριά, Στάθη, Γοργόπη, Κάρπη, Γρίβα, Πεντάλοφο, Πολύπετρο και Γερακώνα του νομού Κιλκίς.
Ο κύριος όγκος των αμπελώνων, περίπου 2.000 στρέμματα φυτεμένα με τις ερυθρές ποικιλίες Ξινόμαυρο και Νεγκόσκα, εκτείνεται στις ανατολικές πλαγιές του όρους Πάικο και σε λόφους με απαλές κλίσεις και υψόμετρο μεγαλύτερο από 150m. Τα αμπέλια δεν αρδεύονται και η στρεμματική απόδοση δεν ξεπερνά τα 1.000 κιλά.
ΠΟΠ Ζίτσα
Η Ζώνη ΠΟΠ Ζίτσα βρίσκεται στην Ήπειρο.
Η Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Ζίτσα αναγνωρίστηκε το 1972 και αφορά σε λευκούς οίνους, ήρεμους ξηρούς και φυσικά αφρώδεις ξηρούς και ημίγλυκους, που παράγονται αποκλειστικά από την ποικιλία Ντεμπίνα .
Η αμπελουργική ζώνη της Ζίτσας περιλαμβάνει αμπελώνες των κοινοτήτων Ζίτσας, Πρωτόπαπα, Λιγοψάς, Κληματιάς, Καρίτσης και Γαυρισίων του νομού Ιωαννίνων, οι οποίοι εκτείνονται έως τον ποταμό Καλαμά, βρίσκονται σε υψόμετρο 700m και η στρεμματική τους απόδοση δεν ξεπερνά τα 1000 κιλά.
ΠΟΠ Νάουσα
Η Ζώνη ΠΟΠ Νάουσα βρίσκεται γύρω από την πόλη της Νάουσας στους πρόποδες του Βερμίου.
Η Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης Νάουσα αναγνωρίστηκε το 1971 και αφορά σε ερυθρούς οίνους, που παράγονται από σταφύλια της ποικιλίας Ξινόμαυρο, η οποία καλλιεργείται στις κοινότητες Τριλόφου-Φυτειάς, Στενημάχου, Κοπανού, Λευκαδίων, Μαρίνας-Πολλών Νερών, Γιαννακοχωρίου και στο δήμο της Νάουσας, του νομού Ημαθίας, σε μια έκταση περίπου 7.000 στρεμμάτων.
Η αμπελουργική ζώνη της Νάουσας, χαρακτηρίζεται από τους ψυχρούς βόρειους ανέμους, που πνέουν το χειμώνα, καθώς και από άφθονες βροχοπτώσεις, που σημειώνονται καθ` όλη τη διάρκεια του χρόνου, εκτός από τους μήνες του καλοκαιριού, κατά τους οποίους παρατηρείται συχνά ξηρασία.
Το έδαφος στα ορεινά σημεία της ζώνης είναι αμμοαργιλο-πηλώδες (Γιαννακοχώρι, Φυτεία) και στα πεδινά αμμώδης άργιλος. Τα εδάφη αυτού του τύπου χαρίζουν στο ερυθρό κρασί “σώμα” και καλή δομή.
Οι αμπελώνες είναι εγκατεστημένοι στις ηλιόλουστες και προφυλαγμένες από τους ψυχρούς ανέμους νοτιοανατολικές πλαγιές του όρους Βέρμιο, σε υψόμετρο από 150 έως 350 μέτρα. Στο οικοσύστημα αυτό το Ξινόμαυρο βρίσκει το απαραίτητο νερό για την ανάπτυξή του και τον ήλιο για την ωρίμανσή του.
Οι ερυθροί οίνοι ΠΟΠ Νάουσα είναι κυρίως ξηροί αλλά μπορεί να είναι και ημίξηροι και ημίγλυκοι. Οι ξηροί οίνοι ΠΟΠ Νάουσα, παλαιώνουν τουλάχιστον 1 χρόνο σε δρύινα βαρέλια, έχουν χρώμα ρουμπινί, σύνθετο μπουκέτο κόκκινων φρούτων και μπαχαρικών, πλούσια και μαλακή γεύση.
ΠΟΠ Πλαγιές Μελίτωνα
Η Ζώνη ΠΟΠ Πλαγιές Μελίτωνα, βρίσκεται στη Χαλκιδική, στις πλαγιές του Μελίτωνα στη χερσόνησο Σιθωνία.
Η ζώνη παραγωγής οίνων Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης Πλαγιές Μελίτωνα, αναγνωρίστηκε το 1982. Αφορά σε λευκούς και ερυθρούς ξηρούς οίνους, οι οποίοι παράγονται από σταφύλια των αμπελώνων, που εκτείνονται στις πλαγιές του όρους Μελίτωνα στο Ν. Μαρμαρά της χερσονήσου της Σιθωνίας Χαλκιδικής.
Οι αμπελώνες βρίσκονται σε υψόμετρο μεγαλύτερο των 100m, δεν αρδεύονται και η απόδοσή τους δεν ξεπερνά τα 800 κιλά σταφυλιών ανά στρέμμα. Το κλίμα είναι ξηροθερμικό, αλλά η γειτνίαση των αμπελώνων με τη θάλασσα καθώς και η παρουσία των δένδρων, που συνιστούν ένα φυσικό φράχτη εγκλωβίζοντας τη βραδινή ατμοσφαιρική υγρασία, εξισορροπούν τις θερμές μέρες του καλοκαιριού.
Οι λευκοί οίνοι έχουν φυσικό κτηθέντα αλκοολικό τίτλο τουλάχιστον 11% κατ` όγκο και προέρχονται από τη συνοινοποίηση των λευκών ποικιλιών Αθήρι 50%, Ροδίτης 35% και Ασύρτικο 15%. Οι ερυθροί οίνοι έχουν φυσικό κτηθέντα αλκοολικό τίτλο τουλάχιστον 11,5% κατ` όγκο, προέρχονται από τη συνοινοποίηση των ερυθρών ποικιλιών Λημνιό 70%, Cabernet Franc και Cabernet Sauvignon 30%, και παλαιώνουν τουλάχιστον για ένα χρόνο σε μικρά δρύινα βαρέλια.
ΠΟΠ Ραψάνη
Η Ζώνη ΠΟΠ Ραψάνη βρίσκεται στους πρόποδες του Ολύμπου.
Η Προστατευόμενη Ονομασία Προέλευσης, Ραψάνη αναγνωρίστηκε το 1971 και αφορά σε ερυθρούς ξηρούς οίνους, που παράγονται από σταφύλια των ποικιλιών Ξινόμαυρο, Σταυρωτό και Κρασάτο, και παλαιώνουν τουλάχιστον για ένα χρόνο σε δρύινα βαρέλια.
Η αμπελουργική ζώνη της Ραψάνης καταλαμβάνει μία έκταση περίπου 3.100 στρεμμάτων και περιλαμβάνει αμπελώνες των κοινοτήτων Ραψάνης, Κρανιάς, Πυργετού και Αμπελακίων του νομού Λάρισας, των οποίων η στρεμματική απόδοση δεν ξεπερνά τα 1.000 κιλά.
Το φυσικό περιβάλλον της περιοχής (μικροκλίμα, έδαφος, μορφολογία του εδάφους, φυσική βλάστηση, έκθεση, κλπ) και οι καλλιεργούμενες ποικιλίες κάνουν τον αμπελώνα της Ραψάνης έναν από τους ωραιότερους αμπελώνες της Ελλάδος. Ο ερυθρός οίνος ΠΟΠ Ραψάνη είναι βαθύχρωμος, με σύνθετο μπουκέτο κόκκινων φρούτων, δαμάσκηνων, βανίλιας, κανέλας, και γεύση με πλούσιο σώμα, μαλακές τανίνες και μακρά διάρκεια.