Zoinos Winery
Zitsa
την ορεινή αμπελουργική ζώνη της Ζίτσας στην Ήπειρο, το κλίμα το έδαφος και ο ανθρώπινος παράγοντας διαμορφώνουν ένα ιδιαίτερο terroir. Η εξέλιξη στον χρόνο αναδεικνύει τη δυναμική των γηγενών λευκών και ερυθρών ποικιλιών. Από τη δημιουργία του οινοποιείου το 1973, τη σύσταση της ZOINOS WINERY το 2006, έως σήμερα ο σκοπός είναι πάντα ο ίδιος, ο ποιοτικός αμπελώνας. Κάθε κρασί έχει το δικό του χαρακτήρα όπου εκφράζει την ποικιλία αλλά και την περιοχή. Στους οίνους που προέρχονται από τις γηγενείς ποικιλίες επιλέγεται ζύμωση με τις άγριες ζύμες ώστε να ιδιαιτεροποιηθεί μέσα από αυτό η δυναμική, όχι μόνο της ποικιλίας αλλά και του οικοσυστήματος, μιας και κάθε κρασί παράγεται από συγκεκριμένα αμπελοτόπια.
Εδώ η παραγωγή αφρωδών (λευκών και ροζέ) οίνων είναι παράδοση καθώς και ο κεχριμπαρί οίνος από τη λευκή ποικιλία Ντεμπίνα με την μέθοδο της ερυθρής οινοποίησης όπου αναδεικνύεται η δυναμική της ποικιλίας.
Η κλιματική αλλαγή φαίνεται να έχει επηρεάσει θετικά την αμπελουργική ζώνη της Ζίτσας. Η μεγαλύτερη ηλιοφάνεια κατά τους χειμερινούς μήνες, οι υψηλότερες θερμοκρασίες κατά τον Σεπτέμβριο – Οκτώβριο, δίνουν μια πρωίμηση στις ποικιλίες, καλύτερη ωρίμανση και την απουσία ασθενειών που ταλαιπωρούσαν την ζώνη τα προηγούμενα χρόνια.
Την τελευταία δεκαετία το οινοποιείο και το αποστακτήριο έχουν εκσυγχρονιστεί και είναι επισκέψιμα. Η ZOINOS WINERY έχει πια στην κατοχή της 130 στρέμματα ιδιόκτητους αμπελώνες βιολογικής καλλιέργειας με τις γηγενείς ποικιλίες.
Μια ομάδα έμπειρων αμπελοκαλλιεργητών με την καθοδήγηση του γεωπόνου έχει αναλάβει την φυτοπροστασία και την αμπελουργία της αμπελουργικής ζώνης.
Σε ερευνητικό επίπεδο τρέχουν δύο προγράμματα από το 2018, που έχουν να κάνουν με την καταγραφή, μελέτη και παραγωγή φυτικού πολλαπλασιαστικού υλικού από ποικιλίες ηπειρώτικες. Παράλληλα γίνονται πειραματικές οινοποιήσεις (καταγραφή ποικιλιών, οινικά χαρακτηριστικά και μελέτη αυτών).
1954
Η λευκή Ντεμπίνα, που μας προσφέρει οίνους ΠΟΠ Ζίτσα από το 1974, είναι όψιμη ποικιλία, πλήρως εγκλιματισμένη στο ιδιαίτερο οικοσύστημα της Ζίτσας, μετρίου σώματος, με δροσιστική οξύτητα, ενώ το αλκοόλ δεν είναι ποτέ έντονο. Χρησιμοποιείται κυρίως για την παραγωγή φινετσάτων λευκών οίνων. Η φρεσκάδα και το νεύρο της ποικιλίας είναι το βασικό της πλεονέκτημα, το οποίο εκφράζεται πιο έντονα στα αφρώδη κρασιά.
Οίνους ΠΓΕ Ήπειρος ή ΠΓΕ Ιωάννινα μας προσφέρουν οι ερυθρές ποικιλίες Βλάχικο – Μπεκάρι καθώς και ο συνδυασμός τους με διεθνείς ποικιλίες που καλλιεργούνται στην περιοχή.
Το Βλάχικο δίνει κρασιά μετρίου βάθους, φωτεινά με πολύπλοκα αρώματα, που θυμίζουν μαύρα μούρα και γλυκά πιπέρια, μαλακές και διακριτικές ταννίνες ενώ πάντα υπάρχει μία σχετικά υψηλή οξύτητα στο στόμα.
Το Μπεκάρι έχει βαθύ χρώμα, μέτρια αρωματική ένταση, αλλά πυκνή δομή και έντονες ταννίνες στο στόμα.
Ο συνδυασμός των Βλάχικο και Μπεκάρι είναι επιτυχημένος και δίνει πληθώρα στυλ. Όχι μόνο ερυθρά κρασιά αλλά και ροζέ με μέτριο σώμα, αρώματα φράουλας και κόκκινου μούρου ενώ το στόμα είναι πάντα δροσερό και απαλό.
Ανάλογα με την οινοποίηση τα ερυθρά κρασιά με παραμονή στη δεξαμενή είναι ζωντανά, απαλά και φρουτώδη ενώ με ωρίμανση σε δρύινα βαρέλια είναι γεμάτα, ξεχωρίζουν από τον αρωματικό πλούτο και μπορούν να παλαιώνουν σε φιάλες.
Σημαντικό αμπελοοινικό προϊόν είναι και το τσίπουρο Ηπείρου, το οποίο έχει νομοθετηθεί ως Προστατευόμενης Γεωγραφικής Ένδειξης, καθώς έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα με αρωματική ένταση αλλά μαλακό και στρογγυλό στόμα. Το παλαιωμένο απόσταγμα παλαιώνει περίπου 12 μήνες σε δρύινα βαρέλια και μπορεί να καταναλωθεί στο τέλος ενός δείπνου, αφού η παλαίωση στο βαρέλι του έχει χαρίσει μία προσωπικότητα που είναι πιο κοντά σε ένα μπράντι, παρά στο παραδοσιακό τσίπουρο.
Η αμπελοκαλλιέργεια στην Ήπειρο και ιδιαίτερα στην Ζίτσα έχει μακρά ιστορία, με τα κρασιά της να χαίρουν φήμης από παλιά. Στην αμπελουργική ζώνη της καλλιεργούνται τρεις ενδημικές ποικιλίες (δεν υπάρχουν όχι μόνο στις γείτονες χώρες, αλλά ακόμα και σε κοντινές περιφέρειες), η λευκή Ντεμπίνα και οι ερυθρές Βλάχικο και Μπεκάρι. Έχει την τιμή άλλωστε στους υμνητές της να ανήκει και ο λόρδος Μπάϊρον, διάσημος φιλέλληνας και κορυφαίος εκπρόσωπος του ρομαντισμού.
Το υψόμετρο εδώ είναι 700μ. από τη θάλασσα και τα εδάφη είναι ασβεστολιθικά και επικλινή, στραμμένα προς την μεριά του Ιονίου και δέχονται την επίδραση των θαλάσσιων ανέμων, έχοντας έναν ήπιο χειμώνα και δροσερά καλοκαίρια.
Σε πειραματικά επίπεδο στον επισκέψιμο βιολογικό αμπελώνα της Ζοίνος και σε έκταση ενός στρέμματος έγινε φύτευση 28 Ηπειρώτικων ποικιλιών με στόχο την διαπίστωση προσαρμογής αυτών στην περιοχή και, ανάλογα το οινικό τους δυναμικό, τη δημιουργία νέων οίνων.
Τα ιδιαίτερα κλιματολογικά χαρακτηριστικά μαζί με τις τοπικές ποικιλίες δίνουν οίνους πολλών και διαφορετικών τύπων, αποστάγματα υψηλής ποιότητας με ιδιαίτερο χαρακτήρα.
-Τα βασικά χαρακτηριστικά του αμπελώνα:
Τοποθεσία: Αμπελουργική Ζώνη Ζίτσας, χωριά: Ζίτσα, Καρίτσα, Πρωτόπαππας, Γαβρισιοί, Λιγοψά, Κληματιά
Συνολική έκταση: 20 εκτάρια
Προσανατολισμός: Κλίση εδάφους: 2-10% – κυρίως Δυτική έκθεση 2-20% – Νοτιοανατολική έκθεση
Υψόμετρο: 600-750 μέτρα
Δασικές και θαμνώδεις εκτάσεις, παραποτάμιες εκτάσεις.
Το έδαφος είναι πετρώδες, άγονο, ασβεστολιθικό και επικλινές, με καλή στράγγιση.
Ηπειρωτικό κλίμα, με ήπιους χειμώνες και δροσερά καλοκαίρια.
ΩΡΑΡΙΟ ΕΠΙΣΚΕΨΕΩΝ
Το Οινοποιείο δέχεται επισκέψεις κατόπιν ραντεβού